Erasmus MC onderzoekt nieuwe therapie voor zeldzame neuro-endocriene longkanker

In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 400 mensen te maken met bepaalde zeldzame neuro-endocriene longkanker. Deze tumoren verdelen artsen in een neuro-endocriene tumor (NET) of neuro-endocrien carcinoom (waaronder LCNEC). De levensverwachting van patiënten met LCNEC is 8 tot 10 maanden na diagnose bij uitgezaaide ziekte. Helaas zijn er op dit moment geen effectieve behandelopties. Dr. Jules Derks, longarts in het Erasmus MC, legt uit: “We weten op dit moment niet goed hoe we deze patiënten het beste moeten behandelen. Er is namelijk geen richtlijn voor de behandeling van LCNEC. Daarom geven we patiënten chemo- en soms ook immuuntherapie om de ziekte onder controle te houden. Het is alleen onduidelijk wélke chemotherapie het beste is. En of de immuuntherapie wel werkt bij deze patiënten. Oftewel, er is nog veel onduidelijk.”

Minder bijwerkingen, meer effect

Doordat NET en LCNEC zeldzaam zijn, kunnen artsen weinig onderzoek doen naar nieuwe medicijnen. Toch is Derks voorzichtig positief. “Er is een grote ontwikkeling in de behandeling van meer voorkomende (long)kankers. Namelijk een nieuwe vorm van chemotherapie: antilichaam gerichte therapie (anti-body drug conjugates). Via deze therapie geven we de patiënt een speciaal infuus. In dit infuus zit een stofje dat zich specifiek hecht aan de tumor. Aan dat stofje hangt de chemotherapie of een ander medicament (medicijn). We kunnen daardoor op een doelgerichtere manier de tumor aanvallen. Zo krijgen patiënten mogelijk minder bijwerkingen en is er meer effect van het medicijn”, aldus Derks.

Nieuwe medicijnen testen

Deze nieuwe (chemo)therapie is dus volop in ontwikkeling voor veel voorkomende (long)kankers. Maar dit geldt helaas niet voor de zeldzame neuro-endocriene longkanker. Daar hoopt dr. Derks verandering in te brengen. “Dankzij de Daniel den Hoed Award kan ik met een onderzoeksgroep beginnen aan een belangrijk onderzoek. Met dit onderzoek gaan we namelijk nieuwe medicijnen testen, zoals die nieuwe chemotherapie, op de zeldzame longtumoren.”

Hoe dr. Derks dit gaat onderzoeken? Hij legt verder uit: “We gaan eerst kijken welke nieuwe medicijnen überhaupt hechten aan deze zeldzame longtumoren. Dit doen we door vele tumor unieke kenmerken (eiwitten) tegelijkertijd te onderzoeken. Dit onderzoeken we op een bestaande verzameling van honderden tumoren. Deze stukjes tumoren hebben we door de jaren heen verzameld. Met deze test kunnen we een voorselectie van mogelijk effectieve medicijnen maken. Die medicijnen gaan we dan verder onderzoeken.”

“Tegelijkertijd richten we een wereldwijd unieke biobank op met ‘levende mini-tumoren’. Ook wel organoïden genoemd. Op deze levende mini-tumoren kunnen we vervolgens de medicijnen die hechten aan de tumor in real time testen. Zo weten we exact welk medicijn wél effect heeft op de zeldzame longtumoren en welke niet.”

Gepersonaliseerde behandeling

Als blijkt dat er nieuwe medicijnen bewezen effectief zijn voor zeldzame longtumoren, is de impact op de zorg voor patiënten met zeldzame longtumoren groot. “Als het onderzoek slaagt, kunnen we een klinische studie met dit soort therapieën ontwikkelen voor onze patiënten. Hiermee hopen we uiteindelijk patiënten een effectieve én gepersonaliseerde behandeling te geven. Wat hopelijk vervolgens de levensduur en levenskwaliteit van patiënten verlengt.”

“Ik ben dankbaar dat ik de Daniel den Hoed Award heb mogen ontvangen. Dankzij de bijdrage van alle donateurs kan ik namelijk dit belangrijke onderzoek starten”, sluit Derks af.

Over de Daniel den Hoed Award

In 2014 werd de eerste Daniel den Hoed Award uitgereikt, ter ere van de 100ste verjaardag van de Daniel den Hoed Kliniek. De Erasmus MC Foundation reikt deze prijs – ter waarde van € 250.000 – uit aan jonge, talentvolle, gepromoveerde onderzoekers. Met behulp van deze prijs kunnen de onderzoekers hun projecten en wetenschappelijke onderzoeken in het Erasmus MC Kanker Instituut verder realiseren. Alleen dankzij de bijdrage van donateurs kan de Erasmus MC Foundation deze award mogelijk maken.