Polyneuropathie

In Nederland hebben 300.000 mensen een polyneuropathie. Deze ziekte komt zowel bij oude als bij jonge mensen voor. Bij de meeste mensen verschijnen de symptomen langzaam. Toch bestaan er ook zeldzame vormen van polyneuropathie. Hierbij beginnen de klachten snel en zijn ze vaak ernstiger.

De klachten en symptomen verschillen per persoon en per vorm. Maar er zijn ook symptomen die regelmatig voorkomen, bijvoorbeeld:

• Een slap gevoel in de armen en benen die vaak beginnen bij de voeten of tenen.
• Minder gevoel, juist meer gevoel of tintelingen in het lichaam.
• Problemen met het evenwicht.

Mensen met deze spierziekte verrichten de hele dag topsport om te bewegen, te lopen en soms ook om adem te halen. In heel enkele gevallen hebben patiënten namelijk onvoldoende kracht om adem te halen. Gelukkig is dit vaak tijdelijk.

Er bestaan verschillende vormen van polyneuropathie, zoals:

• Guillain-Barré syndroom (GBS)
• Demyeliniserende polyneuropathie (CIPD)
• Chronische polyneuropathie

Guillain-Barré syndroom (GBS)

Dit is een acute en zeer ernstige vorm van polyneuropathie die veelal uit volle gezondheid bij iedereen kan optreden. In Nederland gebeurt dit bij 200-250 mensen per jaar.

Mensen krijgen snel progressieve spierzwakte, waarbij er binnen 48 uur vrijwel volledige verlamming kan zijn en ademhalingsondersteuning nodig is. In het Erasmus MC is er een behandeling bedacht die werkt, maar desondanks kunnen veel mensen na een half jaar nog niet lopen. Er wordt hard gewerkt aan een betere behandeling en daarvoor is meer onderzoek nodig.

Het groot internationaal onderzoek dat vanuit het Erasmus MC wordt gecoördineerd, gaat daar de komende jaren hopelijk een boost aan geven.

Demyeliniserende polyneuropathie (CIPD)

Deze vorm van polyneuropathie lijkt op een milde vorm van GBS, maar mensen met deze ziekte hebben vaak jarenlang behandeling met medicijnen nodig.

Ook hiervoor is er een behandeling ontdekt in het Erasmus MC. Er wordt onderzoek gedaan naar hoe vaak en in welke dosering deze behandeling het best gegeven kan worden om de spieren zo sterk mogelijk te houden.

De artsen en onderzoekers onderzoeken ook nieuwe behandelingen en hopen te ontdekken welke behandeling voor welke patiënt het beste is. Maar om een betere behandeling te vinden moeten zij weten hoe en waarom deze ziekte eigenlijk ontstaat. Er zijn nog veel vragen die de artsen in het lab en samen met de patiënten proberen op te lossen.

Chronische polyneuropathie

Chronische polyneuropathie komt vaak voor en het percentage mensen met deze ziekte neemt sterk toe met de leeftijd. Klachten zijn bijvoorbeeld minder of juist een pijnlijk gevoel aan de voeten. De grond wordt niet goed gevoeld, mensen vallen vaker en slapen soms slecht door hinderlijke tintelingen. Later kan er ook krachtsverlies ontstaan.

Binnen het ERGO-onderzoek van het Erasmus MC (ook wel ‘de Rotterdam studie’) zoekt de onderzoeksgroep naar risicofactoren voor het ontstaan van polyneuropathie.

Inmiddels is ontdekt dat hart- en vaatziekten een rol spelen bij polyneuropathie. Het doel van de artsen is om nog meer risicofactoren te vinden om uiteindelijk de verergering en hopelijk zelfs het ontstaan van deze vorm van polyneuropathie te voorkomen.

Polyneuropathie kan erfelijk zijn, maar ook verworven. Dit betekent dat er tijdens iemands leven een verandering van genen of chromosomen plaats kan vinden. Dit kan weer veroorzaakt worden door:

• medicijngebruik
• vitaminegebrek
• alcohol
• suikerziekte
• te traag werkende schildklier
• chronische nierziekten

Bij erfelijke polyneuropathie is het mogelijk dat er al symptomen zijn bij de geboorte. Het is echter ook mogelijk dat de klachten pas later ontstaan.